Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej ogłoszono rok 2021 Europejskim Rokiem Kolei. UE podkreśla tym samym istotę promowania kolei jako zrównoważonego, innowacyjnego, intermodalnego, bezpiecznego i przystępnego cenowo rodzaju transportu.
W komunikacie Komisji UE z dnia 11 grudnia 2019 r. zatytułowanym „Europejski Zielony Ład” przedstawiono nową strategię na rzecz wzrostu, której celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo żyjące w nowoczesnej, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarce. Celem strategii jest oddzielenie wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów naturalnych oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej, tj. zerowego poziomu emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 roku.
Zgodnie z celami określonymi w komunikacie istnieje potrzeba przekształcenia unijnej gospodarki i przemyślenia polityk, w szczególności w dziedzinie transportu i mobilności. Transport odpowiada za jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w Unii, a udział ten wciąż rośnie. Droga do zrównoważonego, intermodalnego transportu wymaga postawienia na pierwszym miejscu użytkowników i zaoferowania im tańszych, dostępnych, zdrowszych, czystszych i bardziej energooszczędnych opcji niż te, z których obecnie korzystają, oferując jednocześnie zachęty dla osób korzystających już ze zrównoważonych środków transportu, takich jak chodzenie pieszo, jazda na rowerze i transport publiczny.
Dlatego Parlament Europejski i Rada UE ogłosiły rok 2021 Europejskim Rokiem Kolei. Transport szynowy jest bowiem jednym z najbardziej ekologicznych i energooszczędnych rodzajów transportu. Jest w znacznej mierze zelektryfikowany, emituje dużo mniej CO2 niż transport drogowy lub lotniczy i w coraz większym stopniu korzysta z odnawialnych źródeł energii. Ponadto, rok 2021 będzie ważny dla unijnej polityki kolejowej, ponieważ będzie to pierwszy pełny rok, w którym w całej Unii zostaną wdrożone przepisy uzgodnione w ramach czwartego pakietu kolejowego, mianowicie przepisy dotyczące otwarcia rynku krajowych kolejowych przewozów pasażerskich, ograniczenia kosztów i obciążeń administracyjnych przedsiębiorstw kolejowych działających w całej Unii oraz przekazania Agencji Kolejowej Unii Europejskiej (ERA) dodatkowych zadań mających na celu zmniejszenie barier technicznych.